De Amerikaanse Library of Congress heeft zes en een half uur aan interviews met Stephen Sondheim vrijgegeven en gepubliceerd. In de voordien onbekende interviews uit 1997 gaat Stephen Sondheim uitvoerig in op de achtergronden, keuzes en bedoelingen van zijn muziek en teksten. Wie de diepte in wil met Stephen Sondheim zelf kan zijn hart ophalen. De interviews zijn hier te vinden.
Sondheim ten voeten uit
Ten tijde van zijn overlijden werkte Stephen Sondheim aan de tweede akte van zijn nieuwe musical “Square One”. Dat blijkt uit deze week gepubliceerde interviews met Sondheim in de laatste vijf jaar. The New Yorker schetst met de interviews een uitgebreid, herkenbaar en treffend beeld van de in november overleden componist. En passant vangen we glimpen op van zijn “unvollendete” met liedteksten die op en top “Sondheim” zijn. Lees het hele artikel hier.
Why can I not be free?
Why do I like what I see?
And not what I know?
Lof voor West Side Story
Steven Spielbergs West Side Story beleeft nu zijn Nederlandse openingsweekend tegen de achtergrond van Sondheims recente overlijden en op een golf van lovende recensies. Spielberg maakte de film met scenarioschrijver Tony Kushner (o.a. Angels in America) met wie hij eerder ook al Munich en Lincoln maakte.
Op de populaire recensiewebsites Rottentomatoes en Metacritic behaalt de film scores van respectievelijk 93/100 en 86/100. Ook in Nederland zijn de recensies positief. NRC noemt het een “fantastische opfrisbeurt voor een tijdloze klassieker” en “in bijna alle opzichten een verbetering” ten opzichte van de verfilming van 1961 (hier te vinden). Volgens de Volkskrant balanceert de film “prachtig tussen het oude en het nieuwe”. Het AD spreekt van een “respectvol eerbetoon” en de Telegraaf vat samen dat Spielberg bewijst dat je “staande op de schouders van reuzen heel hoog kunt reiken”.
Dat Sondheim enthousiast was over de verfilming weten we uit een van zijn laatste interviews: “It’s terrific. Spielberg and Kushner really nailed it.” Bekijk hieronder het hele fragment uit het interview met Stephen Colbert. In Meer Sondheim vind je o.a. links naar de film van 1961 en het album van 2021.
Ode aan Sondheim op Broadway
Honderden grote namen van het Amerikaanse theater verzamelden zich op zondag op Times Square om eer te bewijzen aan de vrijdag overleden Stephen Sondheim. Lin-Manuel Miranda (Hamilton, In the Heights) sprak het aanwezige publiek toe, en samen zongen ze “Sunday” uit Sunday in the Park with George. “Forever.”
Stephen Sondheim overleden
Op vrijdag 26 november is Stephen Sondheim (91) overleden. Daarmee neemt de wereldwijde theaterwereld afscheid van een van de grootste componisten in de Amerikaanse geschiedenis. Bij herhaling vergeleken met William Shakespeare geldt “the musical theatre giant of our times” (Andrew Lloyd Webber) als een van de beste Engelstalige schrijvers en componisten van de laatste honderd jaar en als de heruitvinder van het Amerikaanse muziektheater.
Zijn werk leeft zichtbaar en volop deze dagen, bijvoorbeeld met de succesvolle revival van Company op Broadway, de aankomende remake van West Side Story door Steven Spielberg en de pas uitgekomen film “Tick… tick… boom” waarin Bradley Whitford Sondheim speelt en Sondheim zelf nog een voicemail insprak. Twee maanden geleden kondigde Sondheim zelfs nog een nieuwe musical aan, “Square One”, gepland voor opening op Broadway volgend jaar.
Sondheim zal nooit meer nieuwe muziek en teksten schrijven. Maar wat achterblijft, zijn – zoals hij in “Sunday in the Park with George” benoemde – “children and art”. En in een carrière van 70 jaar heeft hij de muziekwereld een schat aan kunst achtergelaten, dat tot zijn vreugde telkens opnieuw geïnterpreteerd wordt en op de planken gebracht. Op deze site is een hoop ervan verzameld om van te blijven genieten, en telkens opnieuw door geïnspireerd te raken. Telkens opnieuw, want hoe vaak je zijn teksten ook leest en zijn muziek hoort, in elke situatie en levensfase ontdek je weer een nieuwe diepere laag, nieuwe wijsheid en een nieuw perspectief. We kunnen er nog vele jaren mee vooruit. Dankjewel, Stephen Sondheim.
Sometimes people leave you, half way through the woods.
Do not let it grieve you, no one leaves for good.
Into the Woods

Nieuwe Sondheim-musical op komst
Er komt toch een nieuwe musical van Stephen Sondheim! De componist kondigde dat gisteravond zelf aan bij Stephen Colbert’s The Late Show. De nieuwe musical krijgt de naam Square One. Acteur Nathan Lane vertelde eerder deze week al aan de Today Show betrokken te zijn geweest bij een lezing van de musical, samen met onder andere Bernadette Peters die geldt als een van de belangrijkste interpretatoren van Sondheims werk. Stephen Sondheim gaf in The Late Show aan bemoedigd te zijn door de reading en te hopen Square One volgend seizoen naar Broadway te kunnen brengen.
Sondheim schrijft Square One met toneelschrijver David Ives. Met Ives werkte Sondheim eerder aan een productie gebaseerd op het werk van de Spaans-Mexicaanse filmmaker Luis Buñuel. Die musical zou worden gebaseerd op twee films van Spaans-Mexicaanse filmmaker Luis Buñuel, “Le charme discret de la bourgeoisie” (De verholen charme van de kleinburgerlijkheid) uit 1977 en “El angel exterminador” (De vernietigende engel) uit 1962, die respectievelijk de eerste en de tweede akte van de musical zouden worden. In de eerste film probeert een groep mensen uit de gegoede burgerij om samen een diner te hebben, maar lukt dat niet. In de tweede film is er wel een diner, maar kunnen de gasten niet meer weg. Beide films zijn surrealistisch en politiek geladen, maar ook vol met (donkere) humor.
De New York Times meldde eerder dit jaar dat het project rond Buñuel gestrand zou zijn en de krant bericht nu dat Square One het resultaat is van een ander project van Ives en Sondheim. Details over Square One zijn echter nog niet bekend.
Bekijk hier het hele interview met Stephen Sondheim in The Late Show:
Tick, Tick… BOOM!
In november dit jaar komt de film Tick, Tick… Boom! uit, gebaseerd op de gelijknamige musical van Jonathan Larson (bekend van Rent) en geregisseerd door Lin-Manuel Miranda. In de filmversie is Sondheim als personage opgenomen; hij zal worden gespeeld door Bradley Whitford, onder andere bekend van zijn rol als Josh Lyman in The West Wing. De jong overleden componist Larson werd – net als Miranda – sterk beïnvloed door het werk van Stephen Sondheim. In de musical zijn verschillende verwijzingen naar Sondheim muziek te herkennen. Het lied “Sunday” maakt een directe en humoristische verbinding met “Sunday” uit Sunday in the Park with George. In “Why” wordt verwezen naar West Side Story en is de drietoon uit “Maria” te herkennen.
In Tick, Tick… Boom! vertelt Larson het autobiografische verhaal van de ambitieuze componist Jon die zich zorgen maakt of hij niet een kansloos pad op gegaan is. De off-Broadway-premiere van het stuk vond in 2001 plaats, zes jaar na de dood van Larson. Sindsdien zijn er internationaal vele producties van op de planken gebracht, inclusief in Nederland in 2014 met John Vooijs in de hoofdrol. In de film wordt de hoofdrol gespeeld door Andrew Garfield. De film zal vanaf 19 november op Netflix te zien zijn.
James Lapine schrijft boek over Sunday
“Putting it together. How Stephen Sondheim and I created Sunday in the Park with George”. De titel van James Lapine’s nieuwe boek zegt alles. Lapine schreef onder andere de scripts van de Sondheim-musicals Into the Woods, Passion en Sunday in the Park with George. In zijn nieuwe boek neemt hij de lezer mee van het allereerste begin van de totstandkoming van Sunday in the Park with George tot het uiteindelijke Pullitzer-winnende resultaat, twee jaar later. Het boek is vanaf augustus in Nederland verkrijgbaar en nu al vooruit te bestellen.
Lapine interviewde voor dit boek veertig betrokkenen bij de originele productie van de musicalklassieker, waaronder Stephen Sondheim, muzikaal regisseur Paul Gemignani en hoofdrolspelers Mandy Patinkin en Bernadette Peters. Lapine beschouwt het boek als deels memoires, deels mondelinge geschiedenis en deels introductie in hoe een musical geschreven en geproduceerd wordt.
I remember saying to you, “I don’t have a character. Where is my character?”
Herinneringen van acteur Brent Spiner uit “Putting it together”.
And you said, “You’re not a character, you’re a color.”
“Would you mind telling me what color?”
Follies in internationale bioscopen
De succesvolle productie van Follies in het Londense National Theatre van 2017 gaat naar het witte doek. Vanaf 12 september is de productie internationaal in bioscopen te zien. Het is nog niet bekend waar en wanneer Follies in Nederland te zien zal zijn.
De Londense productie werd geregisseerd door Dominic Cooke en had Imelda Staunton, Janie Dee, Tracie Bennett, Peter Forbes en Philip Quast in de hoofdrollen. Kijk hieronder naar Imelda Staunton’s memorabele vertolking van “Losing my mind”. Meer Follies? Kijk hier.
Broadway heropent met Company
Op 20 december 2021 gaat de nieuwe revival van Company alsnog in premiere op Broadway. De bejubelde revival van Marianne Elliott zou de stap van Londen naar New York al vorig jaar maken, maar de coronapandemie gooide roet in het eten. Bijzonder in deze productie is dat hoofdpersoon Bobby voor het eerst een vrouw is: Bobbie. Katrina Lenk neemt in New York de hoofdrol over van Rosalie Craig; Patti Lupone herhaalt haar rol als Joanne (inclusief de showstopper “Ladies who lunch”). Kaarten zijn verkrijgbaar, maar vermoedelijk niet voor lang. Lees hier meer over Company, of luister naar het Londense cast album.